چگونه یک بیزنس پلن بی نقص بنویسیم؟
به گزارش وبلاگ دخترانه ها، بیزنس پلن شما، پایه اصلی کسب و کار شماست. در این پست چگونگی نوشتن سریع یک بیزنس پلن کارآمد را آنالیز می کنیم.
بیزنس پلن ها به شما یاری می نمایند تا کسب و کار خود را اجرا کنید
یک بیزنس پلن خوب می تواند راهنمای خوبی برای شما در همه مراحل راه اندازی و مدیریت بیزنس باشد. از بیزنس پلن خود می توانید به عنوان یک نقشه راه بهره ببرید. بیزنس پلن همه اطلاعات لازم درباره ساختار، اجرا و رشد بیزنس را در اختیار شما قرار می دهد؛ در واقع بیزنس پلن عنصر اصلی و کلیدی کسب و کار شما به شمار میرود.
بیزنس پلن می تواند به شما در جذب سرمایه یا شراکت یاری کند. سرمایه گذاران با خواندن و مشاهده بیزنس پلن شما به شما اعتماد می نمایند و می فهمند که روش بازگشت سرمایه شان به چه صورت خواهد بود. بیزنس پلن شما، در حقیقت ابزاری است که می توانید با استفاده از آن، افراد را متقاعد کنید که با شما کار نمایند یا در شرکت شما سرمایه گذاری نمایند.
قالب مناسبی برای بیزنس پلن خود انتخاب کنید
هیچ روش درست یا غلطی برای نوشتن بیزنس پلن وجود ندارد. تنها نکته ای که در نوشتن بیزنس پلن حائز اهمیت است، این است که بیزنس پلن همه احتیاجهای شما را پوشش دهد. بیشتر بیزنس پلن ها در دو قالب قرار می گیرند: سنتی و استارت آپ.
معمولا بیزنس پلن های سنتی رایج تر هستند؛ زیرا این بیزنس پلن ها از یک ساختار ثابت استفاده می نمایند و در هر بخش هم نویسنده را به جزئی نویسی تشویق می نمایند. نوشتن این بیزنس پلن ها کار سخت تری است و عموما هم چند ده صفحه هستند.
بیزنس پلن استارت آپ ها به اندازه بیزنس پلن سنتی رایج نیست اما آن ها هم از یک ساختار ثابت تشکیل شده است. تمرکز این بیزنس پلن ها بر خلاصه نویسی نکات مهم و عوامل کلیدی بیزنس است. نوشتن این بیزنس پلن ها کمتر از یک ساعت زمان می گیرد و عموما هم در یک صفحه خلاصه می شوند.
قالب سنتی بیزنس پلن
اگر شما فرد دقیق و جزئی گرایی هستید یا در پی سرمایه گذار برای استارت آپ خود هستید، احتمالا با نوشتن بیزنس پلن در قالب سنتی راحت ترید. هنگام نوشتن بیزنس پلن خود، لازم نیست همه بخش ها آن را از ابتدا وارد کنید. از بخشی آغاز کنید که درک بهتری از آن دارید. بیزنس پلن های سنتی از نه بخش زیر تشکیل شده اند.
- خلاصه اجرایی: توضیحاتی را به صورت خلاصه درباره شرکت خود بنویسید. دلایل پیروزیت و ماموریت شرکت را بگویید. در این بخش باید اطلاعاتی درباره کارمندان، تیم مدیریت و موقعیت جغرافیایی شرکت بدهید. اگر در پی سرمایه گذار هستید باید در این بخش توضیحات اقتصادی و پیش بینی اندازه عایدی شرکت در صورت رشد کسب و کار را بدهید.
- توضیحات شرکت: در این بخش باید اطلاعات دقیق و جزئی شرکت را بنویسید. حتما ذکر کنید که شرکت شما چه مسائلی را حل می نماید؛ در واقع بگویید که کسب و کار شما برای حل کردن چه مسئله ای به وجود آمده است. دقیق و جزئی باشید و فهرستی از مشتریان، شرکت ها و سازمان هایی که می توانند از محصول یا سرویس شما استفاده نمایند، دربیاورید.
در این بخش مزیت رقابتی خود را هم دخیل کنید. بگویید چه نکته ای شما را از بقیه رقیب هایتان متمایز می نماید. آیا در تیم خود از افراد حرفه ای و خبره یاری گرفته اید؟ آیا مکان جغرافیایی مناسبی برای باز کردن مغازه خود در فکر دارید؟ بخش توضیحات شرکت، جایی است که باید نقاط قوت شرکت خود را بیان و به تفضیل درباره آن ها صحبت کنید و توضیح دهید.
- تحلیل بازار: برای نوشتن یک بیزنس پلن خوب، ضروری است که تحقیقات بازار دقیقی انجام داده باشید و دید خوبی نسبت به بازاری که قصد فعالیت در آن را دارید، داشته باشید. تحقیقات بازار به شما نشان می دهد که بیزنس های دیگر مشغول چه کاری هستند و نقاط قوت آنان چیست. بنابراین تحقیقات بازاری را از قلم نیاندازید. در تحقیقات بازاری خود در پی ترند ها و تم های تازه باشید. ببینید رقیب های پیروز شما چه کار می نمایند؟ چرا فعالیت های آنان موثر بوده است؟ آیا شما می توانید بهتر از آنان باشید؟ در بخش تحلیل بازار باید به این سوال ها پاسخ دهید.
- شکل سازمان و مدیریت: در این بخش باید به خواننده خود بگویید که شکل سازمان شما چگونه است و چه کسی آن را مدیریت خواهد نمود. ثبت قانونی و اطلاعات مرتبط به قانون ثبت و راه اندازی شرکت را باید در این بخش بنویسید. نوع شرکت، LLC بودت یا LTD بودن شرکت را هم باید در این بخش ذکر کنید.
برای نشان دادن شکل سازمان خود می توانید از یک هرم یا چارت بهره ببرید. در این چارت بنویسید که هر کسی در سازمان، چه مسئولیتی دارد. با استفاده از این چارت به خواننده نشان دهید که حضور هر فرد در سازمان برای پیروزیت نهایی شرکت ضروری است. در این بخش رزومه یا CV افراد مهم تیم را هم قرار دهید.
- سرویس ارائه دهنده یا خط فراوری محصول: در این بخش محصول یا سرویسی را که می خواهید ارائه دهید، معرفی کنید. سپس توضیح دهید که محصول یا سرویس شما چگونه گره از مسائل مشتریان باز می نماید. چرخه حیات محصول شما چگونه است. در این بخش اطلاعات مربوط به حقوق مالکیت معنوی مانند قانون حق انتشار و.. را هم بنویسید.
- بازاریابی و فروش: با وجود اینکه یک روش معین برای بازاریابی محصول وجود ندارد و این روش دائما در حال تغییر است، اما ضروری است نقشه ها و برنامه های اولیه خود را برای بازاریابی در این بخش ذکر کنید. هدف اصلی شما در این بخش توضیح برنامه های جذب و نگهداری مشتری است. جهت و روش فروش محصول هم باید در این بخش نوشته است. به یاد داشته باشید که در بخش پیش بینی اقتصادی باید به این بخش برگردید و از این بخش به عنوان منبع بهره ببرید، پس بهتر است که همه روش های بازاریابی و فروش خود را در این بخش ذکر کنید.
- درخواست سرمایه گذاری: اگر در پی سرمایه گذار هستید، در این بخش باید احتیاجهای اقتصادی خود را توضیح بدهید. هدف خود را بر روی توضیح احتیاج خود بگذارید و بنویسید تا پنج سال آینده به چه اندازه پول احتیاج دارید و این پول را صرف چه موضوعاتی خواهید کرد.
در این بخش برای سرمایه گذار خود بنویسید که پول را به چه شکل می خواهید و سیستم پرداخت پیشنهادی شما چگونه است، پول را بعد از چه مدتی بر می گردانید. احتیاجهای خود را معین کنید و بنویسید که پول را برای چه کاری می خواهید. برای مثال می خواهید با پول وسایل و تجهیزات بخرید، حقوق بدهید یا پول قبض های شرکت را پرداخت کنید. حتما در این بخش استراتژی های اقتصادی آینده شرکت را هم بنویسید.
- پیش بینی اقتصادی: این بخش در واقع مکمل بخش قبلی است. در این بخش باید خواننده را قانع کنید که بیزنس شما پایدار است و در عرض چند سال به عایدی و سوددهی می رسد. اگر هنگام نوشتن بیزنس پلن، کسب و کار خود را راه اندازی نموده اید تعدادی از حساب ها و اوراق اقتصادی خود را در بیزنس پلن بنویسید. برای مثال اگر وام یا هزینه ای برای راه اندازی بیزنس راه اندازی نموده اید. چسم انداز اقتصادی شرکت خود برای پنج سال آینده را در این بخش بنویسید. قسط بندی ها، اندازه درآند و بودجه و هزینه های سالیانه خود را در این بخش پیش بینی کنید. این پیش بینی ها را طوری تنظیم کنید که با احتیاجهای اقتصادی که در بخش قبل نوشته اید همخوانی داشته باشند. این بخش، قسمتی است که می توانید از جدول و چارت و گراف برای نشان دادن هزینه های خود بهره ببرید.
- پیوست: مدارک و اطلاعات جانبی را می توانید در این بخش وارد کنید. برای مثال تاریخچه حساب بانکی و اعتبار، رزومه افراد تیم، معرفی نامه ها، گواهی ها و نشان ها و مدارک قانونی در این بخش قرار می گیرند.
قالب بیزنس پلن استارت آپ
اگر می خواهید که بیزنس پلن شما سریع آماده گردد، ساده و قابل تغییر باشد، می توانید از قالب استارت آپ برای نوشتن بیزنس پلن خود بهره ببرید. قالب بیزنس پلن استارت آپ، در واقع چارتی است که از عناصر مختلف برای توضیح Value Proposition، ساختار شرکت، مشتریان و. امور اقتصادی استفاده می نمایند. این بیزنس پلن ها برای نمایان ساختن نکات و اطلاعات تجاری شرکت به کار می فرایند.
نمونه های زیادی برای این قابل بیزنس پلن ساخته شده است. اما بیزنس پلن Canvas قدیمی ترین و رایج ترین بیزنس پلن استفاده شده در حوزه استارت آپ است. در ادامه بخش های مهم بیزنس پلن Canvas را آنالیز می کنیم.
- Key Parnerships: در این بخش همه شرکت ها یا سرویس هایی که امکان همکاری با آن ها برای را ه اندازی بیزنس وجود دارد را بنویسید. برای مثال تامین نمایندگان، فراورینمایندگان یا پیمان کاران مختلف.
- Key Activities: در این بخش تمام روش هایی که ممکن است بیزنس شما مزیت رقابتی بگیرد، را بنویسید. به نکاتی مانند فروش بدون واسطه به مشتری، یا استفاده از تکنولوژی برای بهبود اقتصاد بازار اشاره کنید.
- Key Resources: در این بخش تمام منابعی را که برای فراوری ارزش برای مشتری خود احتیاج دارید، بنویسید. مهم ترین نکاتی که باید در این بخش بنویسید کارمندان، سرمایه و حقوق مالکیت معنوی است. اگر در کسب و کارتان نگاه ویژه ای به بخش یا گروهی خاص مانند زنان، دامپزشکان و… دارید، بنویسید.
- Value proposition: در این بخش خیلی واضح و دقیق ارزشی که شرکت شما قرار است به بازار اضافه کند را بنویسید.
- Customer Relationships: در این بخش همه روش هایی را که مشتریان شما می توانند با کسب و کار شما ارتباط برقرار نمایند را بنویسید. مشتریان به صورت حضوری یا مجازی با شما در ارتباط اند؟ همه فرآیند کسب و کار خود را در نظر بگیرید و انواع ارتباط هایی را که ممکن است مشتریان با شما برقرار نمایند را یادداشت کنید.
- Customer Segments: در این بخش بازار هدف خود را معین کنید. کسب و کار شما برای همه افراد نیست، پس انتخاب افراد و بازاری که باید محصول خود را در آن بفروشید، مهم است.
- Channels: فهرستی از همه روش هایی که با مشتریان خود ارتباط برقرار می کنید، در بیاورد. بیشتر شرکت های از چندین کانال ارتباطی برای برقراری ارتباط با مشتریان خود استفاده می نمایند و بعد در طول زمان هر کدام از این کانال ها را بهینه سازی می نمایند.
- Cost Structure: آیا تمرکز شرکت شما بر کم کردن هزینه و افزودن ارزش است؟ استراتژی خود را توضیح دهید و بعد هزینه های شرکت را به ترتیب اندازهشون فهرست کنید.
- Revenue Streams: در این بخش باید توضیح دهید که شرکت شما، چگونه کسب عایدی می نماید. برای مثال به وسیله فروش مستقیم، فروش عضویت، گرفتن تبلیغات و …. توجه داشته باشید که اگر شرکت شما به وسیله چند مورد از موارد بالا کسب عایدی می نماید باید همه آن ها را در این قسمت یادداشت کنید.